“Meelijwekkend.’ Dat zei Huub Stapel, sinds kort politiek analysator, na het ‘premiersdebat’, zondag over ‘de verlosser van de PvdA’. Het woord galmde.
Hij stuiterde. Hij glunderde. Hij straalde. Het plezier kwam zo’n beetje uit zijn tenen en maakte heel Nederland blij. Eigenlijk was Janpeter het jongetje dat al dagen opgewonden was, omdat Sinterklaas komt. En nu was hij er. Alle opgekropte spanning kwam er als vreugde uit. Met vuurwerk, in prachtige kleuren.
Hij is de comeback kid. Altijd geweest. Maar nu zou het echt een huzarenstukje zijn, als hij terugkomt. En toch: steeds vaker hoor je analytici spreken over ‘de grootste wederopstanding sinds lazarus’. Als dat gebeurt, zou het de wonderlijkste verkiezingen van de eeuw zijn. Eerst de blonde – samen met die niets-aan-de-hand-Alexander, die te vroeg piekten. Toen Cohen, de ‘verlosser’, die omhoog spoot. Toen de ‘wonderboy’, Rutte – hij was zondag duidelijk weer de beste (weer denk ik aan Wouter). (…) Maar ze waren allemaal te vroeg. Lachend rijdt Janpeter ze straks voorbij.(…)
Nee. Dat zal niet gebeuren. Natuurlijk is zo’n lijsttrekkersdebat belangrijk. Maar verkiezingen win je niet door goed te zijn, maar omdat anderen fouten maken. Zo simpel is het. Vraag het elke willekeurige campagnestrateeg. ‘Maak vooral geen fouten’, zullen ze zeggen. Lubbers die niet op Brinkman ging stemmen (1994). Melkert en Dijkstal die uitgezakt bij het debat met de frisse Pim Fortuyn zaten (2002). Wouter Bos met de ‘Bosbelasting’ (2006). Het zijn de fouten die doorslaggevend waren, niet de kracht. Het zijn de fouten die je herinnert. Niet de kracht.
In die zin zal Balkenende de videoband van Job nog een paar keer terugkijken. Misschien dat hij naar de kazerne van Jack belt om te vragen wat de volgende stap is. Die zal hem er op wijzen dat Cohen vooral zichzelf moet slopen. Cohen zal zich namelijk steeds ongelukkig voelen. Steeds meer snelle slokjes water drinken. Steeds meer stotteren. Dit is duidelijk niet zijn ding. Hij kan veel. Maar debatteren kan hij niet. Janpeter zal toeslaan als Job lijkwit wegtrekt en op het punt staat flauw te vallen. Dan zegt de premier – de rust zelve, met een triomfantelijke glimlach: ‘Vindt u het nog wel leuk, meneer Cohen?’
En dan? Dan wint Rutte. Janpeter komt terug. Geert herstelt zich. En Job zal zich terugtrekken, omdat hij dat ‘gepolariseer’ niet aan kan zien. Zie daar de totstandkoming van het kabinet: PVV, CDA en VVD, onder premier Kroes.
