De afgelopen maanden is in meerdere gemeenten een besluit gevallen over een vorm van gratis Openbaar Vervoer.
Dit gratis Openbaar Vervoer kent verschillende verschijningsvormen: gratis voor alle 65-plussers, gratis voor 65-plussers met een minimuminkomen en gratis voor inwoners in een eigen stad.
Landelijke trends kleuren ook de politieke agenda van Spijkenisse. Op initiatief van de lokale PvdA is het onderwerp begin januari besproken in de raadscommissie Ruimtelijke Ontwikkeling.
Hoewel gratis Openbaar Vervoer, voor welke doelgroep dan ook, verleidelijk klinkt, is een flinke waarschuwing op zijn plaats. Gratis is immers zelden écht gratis. De zon ja, die gaat elke morgen gratis weer op, maar voor Openbaar Vervoer geldt dat zeker niet. Ook al zijn de stoelen in bus, tram of metro normaal gesproken leeg, de gemeenten moeten deze stoelen kopen van de vervoersmaatschappijen en een extra bedrag neerleggen voor mogelijk extra gereisde kilometers. Gratis Openbaar Vervoer voor alle 65-plussers in Spijkenisse kost de gemeente zo een tonnetje of acht per jaar. En omdat het geld van de gemeente toch echt úw geld is, kost dat elke Spijkenisser, ook diegene die er dus geen gebruik van kunnen maken, zo’n 20 euro per jaar. De OZB dan maar verhogen?! Nee, dat wilden we – raadsbreed- niet. De PvdA diende zelfs tegen de beperkte verhoging van het college een motie in!
Bovendien krijgen naar verwachting de gemeenten in Nederland te maken met een bezuiniging vanuit Den Haag van 20%. Is er dan nog wel ruimte voor dit soort cadeautjes? Hoe gaan we die betalen, wat doen we niet meer? Het is natuurlijk prachtig om voor de tweede of derde keer op rij over dit initiatief te spreken. Het onderwerp wordt echter telkens op de agenda zonder voorstel én zonder dekking. Ja, zo kunnen wij het ook. Duidelijke keuzes maken en helder zijn, dat is belangrijk.
Binnen de Stadsregio Rotterdam is afgesproken dat gratis Openbaar Vervoer geldt voor de hele stadsregio. Als Spijkenisse dus besluit ook hier de bussen ‘gratis’ te laten rijden, betekent dat ook gebruik van de metro naar Capelle, goedkoop een kopje koffie drinken bij de Hema op Zuidplein en voor niks naar het Luxor Theater op zaterdagavond. Leuke uitjes, die de VVD-Spijkenisse alle inwoners van onze stad meer dan van harte gunt, dat is niet het punt. Voor ons is het voorzieningenniveau in onze eigen stad echter in deze discussie wél van groot belang. Activiteiten voor Spijkenisser in onze eigen stad, een prachtige meubelboulevard die het bezoeken waard is, een mooi nieuw centrum en investeringen in theater en bibliotheek, goede activiteiten in de diverse wijkcentra, maken dat in Spijkenisse alles voor handen is en we onze ondernemers veel Spijkenisser bestedingen toewensen. Voor onze ondernemers en onze voorzieningen hopen we dan ook dat Spijkenisse halte nummer één blijft!
Het evaluatierapport in Rotterdam toonde aan dat het gebruik van het openbaar vervoer onder de doelgroep in beperkte mate is gestegen (van 86 naar 93%), er frequenter gebruik wordt gemaakt van het openbaar vervoer, het gebruik van Vervoer op Maat niet is afgenomen en het gebruik van de auto beperkt is afgenomen. De gebruikte controlegroep vertoont echter gelijk gedrag! Onder met name de groep middeninkomens worden meer activiteiten ondernomen. Jammer alleen dat nu juist die groep gratis openbaar vervoer waarschijnlijk wel fijn en plezierig vindt, maar zeker niet nodig heeft! We stimuleren immers het reizen, niet het ondernemen of vergoeden van activiteiten of bezoeken.
Zoals gezegd, de PvdA heeft in Spijkenisse het onderwerp op de agenda gezet, maar pakt niet door naar een concreet voorstel. Wat wil de PvdA zelf, gratis voor alle 65-plussers, alleen voor minima?, en, nog belangrijker, hoe willen ze dat betalen?
De VVD-Spijkenisse is van gratis openbaar vervoer duidelijk geen voorstander. De komende jaren moet er van Den Haag bij de gemeenten flink worden bezuinigd. Het zal al moeilijk genoeg zijn om alles wat we nu doen, te kunnen blijven doen. De effecten van gratis openbaar vervoer zijn zeer beperkt en de kosten zeer hoog. Wij beloven geen dingen die we niet waar kunnen maken. Gratis openbaar vervoer bestaat niet, maar kost alle inwoners van Spijkenisse veel geld. Dat lijkt sociaal, maar is het in onze ogen zeker niet.
De VVD-Spijkenisse staat voor goede voorzieningen in onze stad en kwalitatief goed openbaar vervoer en dat is, hoewel al behoorlijk gesubsidieerd, helaas niet gratis.
Christel Mourik ( Lijsttrekker VVD Spijkenisse )